Anjioödem Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Anjioödem, derinin veya mukozanın altındaki bölgenin hızlı ödemi veya şişmesidir. Normalde alerjik bir reaksiyondur, ancak kalıtsal da olabilir. Şişme, biriken sıvı nedeniyle oluşur. Gevşek doku alanları, özellikle yüz ve boğazın yanı sıra uzuvlar ve genital alanları etkileme eğilimindedir. Hastalık hafif olabilir; ancak hızla ilerledikçe veya boğazı etkilerse, boğulmaya neden olabilir. Bu tıbbi bir acil durumdur.

Anjiyoödem, ürtiker veya kurdeşene benzemektedir. Bununla birlikte, ürtiker yalnızca üst dermiyi veya derinin üst katmanını etkiler. Anjioödem rahatsızlığı dermis, subkutan doku, mukoza ve submukozal dokular da dahil olmak üzere daha derin katmanları etkiler.

Hem ürtiker, hem de anjiyoödemin aynı anda olması nadir değildir.

Anjioödem Tipleri

Dört ana çeşit anjioödem bulunur: Allerjik, idiyopatik, ilaçla indüklenen ve kalıtsal.

1. Alerjik Anjioödem

Bu en sık rastlanan tiptir ve genellikle bir besin, bir ilaç, zehir, polen veya hayvan tüylerine karşı alerjisi olanları etkiler. Böcek ısırıkları, lateksle temas ve bazı ilaçlar, örneğin penisilin veya aspirin tetikleyebilir.

Ciddi durumlarda, “anafilaksi” olarak bilinen ciddi bir alerjik reaksiyon olabilir. Boğaz şişebilir, bu da hastanın nefes almasını zorlaştırır. Kan basıncı aniden düşebilir. Bu tıbbi bir acil durumdur.

Bu tür anjioödem, kronik ya da uzun vadeli değildir. Birey, hangi maddenin alerjik reaksiyona neden olduğunu gösteren belirtiler sergiler, bunu önleyebilir.

2. İlaca Bağlı Anjioödem

Bazı ilaçlar anjiyoödeme neden olabilir. Bunlara anjiotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörleri, hipertansiyon için bir tedavi veya yüksek tansiyon ilaçları dahildir.

Acil serviste görülen anjioödem vakalarının yaklaşık yüzde 30’u ACE inhibitörlerinin kullanımıyla bağlantılıdır. Anjiyoödem ACE inhibitörü kullanmaktan kaynaklanıyorsa, bir sağlık uzmanı farklı bir tansiyon ilacı reçete edebilir.

Anjioödem oluşturabilen diğer yaygın ilaç türleri, ibuprofen veya aspirin gibi non-steroid anti-inflamatuar ilaç sınıfıdır (NSAIDS). Bunlar yaygın kullanılan ağrı kesicilerdir.

3. İdiopatik Anjioödem

Hastalık idiyopatikse, sebep belirsizdir. Bu durumda doktor, her zamanki nedenlere baktıktan sonra anjioödem için belirli bir nedeni belirleyemeyebilir.

4. Herediter Anjioödem

Bazı anjioödem tipleri kalıtsaldır. Bu, ailenin birçok bireyinde belirtilerin olabileceği anlamına gelir.

Herediter anjiyoödem durumunda C1 inhibitörü proteini ile ilgili bir problem var demektir. Hastanın protein C1-esteraz inhibitörünün (C1-1NH proteini) düşük kan seviyeleri olacaktır. Bu tür anjioödemlerde anjioödem atakları gelip gider.

Nöbetler için diğer tetikleyiciler arasında gebelik, kontraseptif haplar, enfeksiyon veya travma bulunur. Hastalar genellikle etkili bir şekilde ilaçla tedavi edilir. Nöbetler ciddi olabilir ve hastaneye kaldırılmayı gerektirebilir.

Anjioödem Belirtileri

Ciltteki derin şişlikler, hastanın ellerini, cinsel organlarını, ayaklarını, boğaz astarı ve bağırsak astarını ve yüzü etkileyebilir.

İşaretler ve belirtiler aniden ve hızlı bir şekilde ortaya çıkma eğilimindedir. 3 gün kalabilirler. Ürtiker gelişirse, kaşıntılı olabilir. Bazı vakalarda, şişmiş bölgeler sıcaktır ve muhtemelen acı hissedilebilir. Görme de etkilenebilir.

Boğaz ve hava yollarının astarı etkilenirse “bronkospazm” meydana gelebilir. Nefes alma sorunları olabilir.

Ağır vakalarda, “anafilaktik şok” ortaya çıkabilir ve bu hayati tehlike oluşturabilir.

Aşağıdaki durumlarda acil tıbbi müdahale gerekir:

• Ani olarak alerjik reaksiyon gibi anjioödem belirtileri gelişirse
• Ani veya kötüleşen solunum sorunları varsa
• Bayılma ya da baş dönmesi olursa

Kişi, bir alerjisinin olduğunu biliyorsa, bir otoenjektörü olabilir. Tıbbi yardım beklerken bunu kullanabilirler.

Anjioödem Tedavisi

Anjioödem tedavisi nedene bağlıdır, ancak en önemli hareket serbest hava yolu sağlamaktır. Bu, acil bir durumda, güvenlik için bir nefes borusu yerleştirilebileceği anlamına gelir.

Alerjik bir reaksiyon, EpiPen’in ilacı olan epinefrin ile tedavi edilebilir. Diğer ilaçlar arasında antihistaminikler ve kortikosteroidler bulunur.

Sebep kalıtsal ise, hasta C1 inhibitör konsantresi, eksik protein ve taze dondurulmuş plazma alabilir.

Uygun olduğunda, anjiyoödeme yol açan alerjiyi tanımlamak ve önlemek bu hastalığın ortaya çıkmasını önlemedeki anahtardır.