Tükürük Bezi Kanseri Tanısı ve Tedavisi İle İlgili Bilgiler
Tükürük Bezi Kanseri Teşhisi
Tükürük bezi kanseri tanısı için kullanılan testler ve prosedürler şunları içerir:
Fizik muayene: Çene, boyun ve boğazda yumru veya şişlik olup olmadığı kontrol edilir.
Görüntüleme testleri: Manyetik rezonans görüntüleme (MR) ve bilgisayarlı tomografi (BT) gibi görüntüleme testleri, tükürük bezi kanserinin büyüklüğü ve konumunun belirlenmesine yardımcı olabilir.
Biyopsi: Laboratuvar testleri için küçük miktar doku örneği (biyopsi) alınması önerilebilir. Aspirasyon biyopsisi ile şüpheli bölgeden hücre veya sıvı örneği çıkarılır. Tükürük bezi tümörleri tanısını doğrulamak için bu örnekler cerrahi sonrası analiz edilir.
Kanser tanısı konduktan sonra, kanserin evresi belirlenir. Tükürük bezi kanseri evreleri, tedavi seçeneklerinin belirlenmesi ve hastanın prognozu hakkında fikir verir.
Ayrıca Bakınız: Tükürük Bezi Kanseri Nedir?
Tükürük Bezi Kanseri Tedavisi
Tükürük bezi kanseri tedavisi; kanserin türü, boyutu ve evresi, hastanın genel sağlık durumu ve tercihlerine bağlı olarak planlanır. Tedavi genellikle ameliyat içerir. Ameliyat ile radyoterapi kombine tedavi olarak kullanılabilir.
a) Ameliyat
Tükürük bezi kanseri cerrahisi şunları içerebilir:
Kanserli tükürük bezinin bir kısmının çıkarılması: Kanser küçükse ve erişilmesi kolay bir konumdaysa, tümör ve onu çevreleyen sağlıklı dokunun küçük bir kısmı çıkarılabilir.
Tükürük bezinin tamamının çıkarılması: Tümör daha büyükse, tükürük bezinin tamamının çıkarılması için cerrahi operasyon gerçekleştirilebilir. Kanser yakın yapılara kadar ilerlemişse (yüz sinirleri, tükürük bezlerini birbirine bağlayan kanallar, yüz kemikleri ve cilt), bu kısımlar da ameliyatla çıkarılabilir.
Boyundaki lenf nodlarının çıkarılması: Kanser boyundaki lenf nodlarına yayılmışsa, boyundaki lenf nodlarının çoğu ameliyatla alınabilir. Buna, boyun diseksiyonu denir.
Rekonstrüktif cerrahi: Ameliyat sırasında kemik, deri veya sinirler çıkarıldıysa; onarılmaları veya rekonstrüktif cerrahi ile değiştirilmesi gerekebilir. Rekonstrüktif cerrahi sırasında, ameliyattan sonra çiğneme, yutma, konuşma veya nefes alma yeteneğini iyileştiren onarımlar yapılır. Ağız, boğaz ve çenedeki alanların yeniden yapılandırılması için vücudun diğer bölgelerinden cilt, doku veya sinir greftlerine ihtiyaç duyulabilir.
Tükrük bezi ameliyatı zor olabilir. Bunun nedeni, birkaç önemli sinirin bez içinde ve çevresinde bulunmasıdır. Örneğin; yüz hareketini kontrol eden bir sinir parotis bezinden geçmektedir.
Önemli sinirleri içeren tümörleri ameliyatla çıkarmak, sinirlere hasar verebilir ve yüzde kısmi felce neden olabilir. Ameliyat sırasında bu sinirlerin mümkün olduğunca korunmasına özen gösterilir. Bazı durumlarda, kopmuş sinirler vücudunun diğer bölgelerinden alınan sinirler ile onarılabilir.
b) Radyoterapi
Nötronlar adı verilen parçacıkların kullanıldığı daha yeni bir radyoterapi teknolojisi, bazı tükürük bezi kanserlerinin tedavisinde daha etkili olabilir. Bu tedavinin fayda ve risklerinin belirlenmesi için henüz bilimsel çalışmalar devam etmektedir. Nötron radyoterapisi, henüz yaygın değildir.
Radyoterapi, ameliyat sonrası kalan kanser hücrelerini yok etmek amacıyla kullanılabilir. Ameliyat mümkün değilse (tümör çok büyükse ya da alınması riskli bir bölgedeyse), tükürük bezi kanseri tedavisinde radyoterapi tek başına bir tedavi seçeneği olabilir.
c) Kemoterapi
Kemoterapi, kanser hücrelerini yok etmek amacıyla başvurulan bir ilaç tedavisi yöntemidir. Vücudun uzak bölgelerine yayılmış, ileri evre tükürük bezi kanseri olan insanlar için bir seçenek olabilir. Kemoterapi şu anda tükürük bezi kanseri için standart bir tedavi olarak kullanılmamaktadır. Ancak, bilimsel araştırmalar devam etmektedir.