Safra Yolu Tıkanıklığı: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
Safra kanalı tıkanıklığı, safra yollarını karaciğerden safra kesesine ve ince bağırsağa taşıyan tüplerdeki tıkanıklık olarak tanımlanır.
Safra, karaciğer tarafından salınan bir sıvıdır. Kolesterol, safra tuzları ve bilirubin gibi atık ürünler içerir. Safra tuzları vücudun yağları parçalamasına yardımcı olur. Safra, safra kanalı yoluyla karaciğer dışına geçer ve safra kesesinde depolanır. Yemekten sonra ince bağırsağa salınır.
Safra yolları tıkandığında, safra karaciğerde birikir ve kandaki artan bilirubin seviyesi nedeniyle sarılık meydana gelir.
Ayrıca Bakınız: Sarılık Nedenleri
Safra Yolu Tıkanıklığı Sebepleri Nelerdir?
Safra yollarının tıkanmasının olası nedenleri şunları içerir:
- Koledok kistleri
- Porta hepatisinde genişlemiş lenf nodları
- Safra taşları
- Safra yolları iltihabı
- Safra kanalını daraltan yaralanma (skar)
- Safra kesesi ameliyatında hasar
- Safra kanalları veya pankreas tümörleri
- Biliyer sisteme yayılmış tümörler
Safra Yolu Tıkanıklığı Risk Faktörleri
Risk faktörleri şunları içerir:
- Safra taşları, kronik pankreatit veya pankreas kanseri öyküsü
- Karın bölgesinde hasar
- Geçmişte safra cerrahisi
- Geçmişte safra kanseri (safra yolu kanseri gibi)
Safra yolu tıkanıklığına enfeksiyonlar neden olabilir. Zayıflamış bağışıklık sistemine sahip kişilerde bu daha sık görülür.
Ayrıca Bakınız: Kronik Pankreatit Belirtileri
Safra Yolu Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?
Safra yollarında tıkanıklığın başlıca semptomları şunları içerir:
- Sağ üst tarafta karın ağrısı
- Ateşlenme
- Koyu renk idrar
- Sarılık
- Kaşıntı
- Mide bulantısı ve kusma
- Açık renkli dışkı
Safra Yolu Tıkanıklığı Teşhisi
Öncelikle fizik muayene yapılarak karın bölgesinde herhangi bir anormallik olup olmadığı incelenir. Ardından yapılan kan testleri ile tıkanıklığa dair bulgu aranır. Olası safra kanalı tıkanıklığı için aşağıdaki testler gerekebilir:
- Abdominal ultrason
- Abdominal BT taraması
- ERCP
- PTCA
- MRCP
Safra Yolu Tıkanıklığı Tedavisi
Tedavinin amacı tıkanıklığı gidermektir. Taşlar ERCP sırasında endoskop kullanılarak çıkartılabilir. Bazı durumlarda, tıkanıklığı gidermek amacıyla ameliyata ihtiyaç duyulabilir. Eğer tıkanıklık safra taşı nedeniyle ortaya çıkarsa, safra kesesi genellikle cerrahi olarak alınır. Enfeksiyon şüphesi varsa, antibiyotik reçete edilebilir.
Ayrıca Bakınız: Safra Kesesi Taşı Tedavisi
Eğer tıkanıklığın nedeni kanserse, kanalı genişletmek gerekebilir. Bu prosedüre endoskop veya perkütan (karaciğerin derisi yoluyla) dilatasyon denir.