Septum Deviasyonu (Burun Eğriliği): Belirtileri, Nedenleri, Tanısı ve Tedavisi

“Septum deviasyonu nedir?” Burun pasajları arasındaki ince duvar (burun boşluğu) bir tarafa kaydığında septum deviasyonu meydana gelir. Halk arasında burun eğriliği olarak da bilinir. Birçok insanda nazal septum yerinden oynar ya da sapmış olur; burun geçişi daha küçük olur.

Septum deviasyonu şiddetli olduğunda burnunuzun bir tarafını tıkayabilir ve hava akışını azaltabilir ve nefes almada zorluk çekilebilir. Septum deviasyonun burun yoluyla hava akışının kuruma etkisine ekstradan maruz kalması bazı kişilerde kabuklanma veya kanamaya katkıda bulunabilir.

Burun tıkanıklığı (nazal obstrüksiyon), deviasyonlu nazal septumdan, burnu çevreleyen dokuların şişmesinden veya her ikisinden kaynaklanabilir. Burun tıkanıklığının tedavisi burun pasajlarını açmaya yardımcı olan burun genişleticileri veya şişliği azaltan ilaçları içerebilir. Septum deviasyonun düzeltilmesi için cerrahi gereklidir.

Septum Deviasyonu Belirtileri Nelerdir?

Çoğu septal deformite hiçbir belirti oluşturmaz ve septum deviasyonu olduğunu bile bilmeyebilirsiniz. Bununla birlikte, bazı septal deformiteler aşağıdaki belirtilere ve bulgulara neden olabilir:

• Bir veya her iki burun deliği tıkanıklığı: Bu tıkanıklık burun deliğinden veya burun deliklerinden nefes almayı zorlaştırabilir. Bu, soğuk algınlığı (üst solunum yolu enfeksiyonu) veya burun kanallarının şişmesine ve daralmasına neden olabilecek alerjiniz olduğunda daha belirgindir.
• Burun kanamaları: Nazal septumunuzun yüzeyi kuru olabilir, burun tıkanıklığı riskinizi arttırır.
• Yüz ağrısı: Yüz ağrısı olası nedenleri arasında septum deviasyon olması hakkında bazı tartışmalar olmasına rağmen, tek taraflı yüz ağrısı ile aynı tarafta burun duvarını etkileyen ciddi bir burun eğriliği olası bir neden olarak düşünülür.
• Uyku sırasında sesli solunum: Bu, septum deviasyonu olan veya intranazal dokuların şişmesi ile bebeklerde ve küçük çocuklarda ortaya çıkabilir.
• Burun siklusu bilinci: Burun tıkanıklığının önce bir tarafta olması ve sonrasında diğer tarafı etkilemesi normaldir. Buna burun döngüsü denir. Burun siklüs normal bir olgudur. Ancak nazal döngüden haberdar olmak nadirdir ve anormal miktarda burun tıkanıklığı olduğunun bir göstergesi olabilir.
• Belli bir tarafta uyuma tercihi: Bazı insanlar geceleri burun yoluyla rahat nefes almak için belirli bir tarafta uyumayı tercih edebilir. Bu, bir burun geçişini daraltan septum deviasyonundan kaynaklanıyor olabilir.

Eğer burun tıkanıklığı tedaviye rağmen geçmiyorsa, burun kanamaları sık oluyorsa ya da sinüs enfeksiyonları sık sık tekrarlıyorsa, doktorunuza danışınız.

Septum Deviasyonu Sebepleri Nelerdir?

Burun eğriliği, sağ ve sol burun kanallarını ayıran ince duvar bir tarafa kaydığında meydana gelir.

Septum deviasyonunun nedenleri arasında şunlar olabilir:

Doğuştan var olan bir hastalık olabilir. Bazı durumlarda, septum deviasyonu fetus gelişimi sırasında ortaya çıkar ve doğumda belirgindir.

Burun yaralanması: Septum deviasyonu, nazal septumun yerinden çıkmasına neden olan bir yaralanmanın sonucu olabilir. Bebeklerde bu tür bir yaralanma doğum sırasında ortaya çıkabilir. Çocuklarda ve yetişkinlerde bir kaza burun yaralanmasına ve septumun sapmasına neden olabilir. Burun travması en sık temas sporları, aktif oyun veya kavga veya otomobil kazaları sırasında ortaya çıkar.

Normal yaşlanma süreci, burun yapılarını etkiler ve zamanla septum deviasyonunu kötüleştirir. Ayrıca burun dokularının şişme miktarındaki değişiklikler, gelişen rinit veya rinosinüzit nedeniyle burun tıkanıklığına neden olan burun tıkanıklığının septum deviasyonu sonrası burun tıkanıklığına yol açabilir.

Septum Deviasyonu Risk Faktörleri

Bazı insanlar için, septum deviasyonu doğuştandır ve doğum sırasında vardır. Fetus gelişimi sırasında veya doğum sırasında yaralanma nedeniyle de meydana gelir. Doğumdan sonra, burun eğriliği en çok nazal septumun yerinden çıktığı bir yaralanmadan kaynaklanır. Risk faktörleri şunları içerir:

• Temas sporları ile ilgilenmek
• Motorlu bir araca binerken güvenlik önlemi almamak

Septum Deviasyonu Komplikasyonları

Burun tıkanıklığına neden olan ciddi derecede burun eğriliği varsa, aşağıdakilere yol açabilir:

• Ağız kuruluğu, kronik ağızdan nefes alma nedeniyle
• Burun geçişlerinizde bir baskı ya da tıkanma hissi
• Geceleri burundan rahat nefes alınamaması nedeniyle uyku bölünmesi

Septum Deviasyonu Teşhisi

Doktora başvurduğunuzda ilk olarak hangi şikayetlerin olduğunu ve belirtilerin neler olduğunu öğrenmek isteyecektir.

Burnunuzun iç kısmını incelemek için, doktor parlak bir ışık ve bazen burun deliklerini açacak şekilde tasarlanmış bir alet (burun spekumu) kullanacaktır. Bazen doktor, uçta parlak bir ışık bulunan uzun bir boru şekilli kapsam ile burnunuzun gerisine bakacaktır. Doktor dekompresyon spreyini uygulamadan önce ve sonra burun dokularına bakabilir.

Bu muayeneye dayalı olarak, septum deviasyonu teşhis edebilir ve rahatsızlığınızın ciddiyetini belirleyebilir.

Septum Deviasyonu Tedavisi

Burun eğriliğinin başlangıçtaki tedavisi, burnu çevreleyen dokuların semptomlarının yönetilmesi olabilir ve bu da burun tıkanıklığı ve drenaj semptomlarına fayda sağlayabilir. Doktorunuz aşağıdakileri reçete yazabilir:

• Dekonjestanlar: Dekonjestanlar, burun dokusunun şişmesini azaltan, burun her iki tarafındaki hava yollarını açık tutmaya yardımcı olan ilaçlardır. Dekonestanlar, bir hap veya burun spreyi olarak mevcuttur. Bununla birlikte burun spreyleri dikkatli kullanılmalıdır. Sık sık kullanmaya devam etmek bağımlılık yaratabilir ve bunları kullanmayı bıraktıktan sonra belirtilerin daha kötü olmasına neden olabilir. Dekonjestanlar uyarıcı bir etkiye sahiptir ve kan basıncınızı ve kalp atış hızınızı yükselterek gergin olmanıza da neden olabilir.
• Antihistaminikler: Antihistaminikler, tıkanıklık ve burun akıntısı gibi alerji semptomlarını önlemeye yardımcı olan ilaçlardır. Bazen soğuk algınlığı gibi alerjik olmayan hastalıklara da yardımcı olabilirler. Bazı antihistaminikler uyuşukluğa neden olur ve araba kullanmak gibi fiziksel efor gerektiren görevleri yerine getirme becerinizi etkileyebilir.
• Nazan steroid spreyler: Reçeteli nazal kortikosteroid spreyler burun yolunuzdaki iltihaplanmayı azaltabilir ve tıkanıklık veya drenaja iyi gelebilir. Genellikle steroid spreylerin maksimal etkisine ulaşması bir ila üç hafta alır. Bu nedenle bunları kullanırken doktorunuzun talimatlarını takip etmek önemlidir.

İlaçlar sadece şişmiş mukoza zarlarını tedavi eder ve septum deviasyonu düzeltmez.

Cerrahi Onarım (Septoplasti)

Medikal tedaviye rağmen hala belirtiler yaşarsanız, burun eğriliğini düzeltmek için septoplasti ameliyatına gerek duyulabilir.

Septoplasti, septum deviasyonunu onarmak için klasik bir yöntemdir. Septoplasti ameliyatı sırasında nazal septum düzleşir ve burnunuzun merkezinde yeniden konumlandırılır.

Ameliyatla bekleyebileceğiniz iyileştirme düzeyi sapmanın ciddiyetine bağlıdır. Burun eğriliğinden kaynaklanan semptomlar özellikle burun tıkanıklığı genellikle tamamen çözülür. Bununla birlikte, burnunuzdaki astar dokularını etkileyen nazal veya sinüs hastalıkları (alerji gibi) sadece ameliyatla tedavi edilemez.

Ayrıca Bakınız: Sinüzit Tedavisi

Burnun Yeniden Şekillendirilmesi

Bazı durumlarda, burnu yeniden biçimlendiren cerrahi (rinoplasti), septoplasti ile aynı zamanda yapılır. Rinoplasti, burnunun şeklini veya boyutunu değiştirmek için kemik ve kıkırdağını modifiye etmeyi içerir.