Bacak Krampları: Nedenleri ve Tedavisi
Bazı insanlar ayaklarının kaslarında bacak krampları yaşarlar ve bacak kasları gibi kısımlarda kramplar ortaya çıkar. Çoğu durumda, bu tür kramplar, birey uyurken veya dinlenirken, özellikle geceleri oluşur.
Bacak Krampları Hakkında Hızlı Bilgiler:
Bacak krampları ile ilgili bazı önemli noktalar aşağıda kısaca listelenmiştir. Daha ayrıntılı ve detaylı bilgi makalenin devamında yer almaktadır.
- Bacak krampları genelde baldır kasını etkiler.
- Bacak krampları genellikle sadece birkaç dakika sürer; ancak ağrı 24 saat sürebilir.
- Yaşlı insanlar ve hamile kadınlar bacak kramplarına diğerlerine göre daha yatkındır.
- Çoğu zaman, bacak krampları endişe kaynağı değildir ve hiçbir tıbbi önemi yoktur.
- Dehidrasyon, düz ayak ve alkolizm; bacak kramplarında rol oynayan potansiyel faktörlerdir.
- Germe hareketleri yardımcı olmazsa, bazı doktorlar kinin vermeye karar verirler.
- Uyurken parmaklarınızı desteklemek krampları önlemeye yardımcı olabilir.
- Bacak krampları teşhisi konulması için öncelikle diğer ciddi hastalıkların elenmesi gerekir.
- Bazı ilaçlar diüretikler, salbutamol ve statinler de dahil olmak üzere kramp olasılığını artırabilir.
Bacak Krampları Nedir?
Bacak krampları, bir bacak kasının ani, acısız ve istemsiz kasılmalarıdır. Kramp genellikle yalnızca birkaç dakika, bazen birkaç saniye sürer. Nadiren de, 10 dakikaya kadar sürebilir. Bazen ağrı öyle şiddetli olur ki hasta uyanır ve daha sonra 24 saat boyunca kas hassaslığı yaşar.
Çoğu vakada, bacağa kramp girmesi nedeni asla bulunmaz ve zararsız olarak kabul edilir. Ancak, bazen diyabet veya periferik arter hastalığı gibi altta yatan bir bozukluk ile bağlantılı olabilirler.
Yaşlandıkça, bacak krampları şikayetine daha eğilimli hale geliriz. 60 yaşın üzerindeki 3 insandan 1’inde ve 80 yaşın üzerindeki insanların yarısında düzenli bacak krampı olabilir. Hamile kadınlar, gece bacak kramplarına hamile olmayan kadınlardan daha sıklıkla eğilimlidirler. Bacak kramplarına yakalananların yaklaşık %40’ı haftada en az üç kez bundan şikayetçidir. Bazı durumlarda kramplar günlük olarak görülür.
Bacak Krampları Sebepleri Nelerdir?
“Bacak krampları neden olur?” Bilinmeyen nedenler (idiyopatik bacak krampları) de çoğunlukla altta yatan bir sebep yoktur ve bunun sebebi gerçekten bilinmez. Özellikle, uyurken daha sık görülür. Doğal uyku pozisyonumuz, dizler hafifçe bükülmüş ve ayakların aşağı doğru olduğu şeklindedir.
İkincil nedenler: Bazen bacak krampları, aşağıda belirtilen temel bir hastalık, rahatsızlık veya faaliyetten kaynaklanır:
- Egzersiz (eğer bir kas şiddetli stres altına sokulursa veya uzun süre kullanılırsa egzersiz sırasında veya sonrasında bacak krampı meydana gelebilir. Sporcular sıklıkla bacak kramplarından muzdarip olurlar; özellikle beklenenden daha uzun süre çalışmak zorunda kalırlarsa)
- Sporcular çok miktarda terlediklerinden ve çok fazla sodyum (tuz) kaybettiğinden, kas krampı gelişme riski daha fazladır.
- Addison hastalığı
- Alkolizm veya alkol bağımlılığı
- Siroz
- Dehidrasyon
- İshal
- Diüretikler
- Elektrolit dengesizliği
- Düz taban
- Gastrik bypass cerrahisi
- Hipotiroidizm (düşük aktif tiroid)
- Böbrek yetmezliği, kronik
- Kurşun zehirlenmesi
- Sarkoidoz
- Kas yorgunluğu
- Motor nöron problemleri
- Oral kontraseptifler
- Parkinson hastalığı
- Periferik arter hastalığı (PAD)
- Gebelik, özellikle ileri evrelerde
- Diüretikler, salbutamol (astım tedavisinde kullanılır) ve statinler (kan lipid düzeylerini düşürmek için kullanılır) dahil olmak üzere bazı ilaçlar
- Tip 2 diyabet
Öncelikle hastanın ne gibi şikayetleri olduğu sorulur. Sorular, ağrının ne kadar şiddetli olduğu, nerede ağrının bulunduğu, ne kadar sürdüğü ve bacak kramplarının yaşam kalitelerini etkileyip etkilemediği ile ilgilidir.
Doktor aynı zamanda iltihaplanma, uyuşma veya iğne batması gibi olası diğer semptomları soracaktır. Buradaki amaç, olası herhangi bir altta yatan nedeni ortadan kaldırmak ya da tespit etmektir.
Bacak Krampları Tedavisi
“Bacak krampları nasıl geçer?” Altta yatan bir neden yoksa, bacak krampları muhtemelen tedavi olmadan daha iyi hale gelecektir.
a) Germe egzersizleri: Eğer kramp baldır kasında ise:
- Bacağınızı düzeltin ve ayak bileğini geriye doğru bükün, böylece baldır kasının gerilmesi sağlanır.
- Birkaç dakika ayak parmakları üzerinde yürüyün.
Bazı insanlar, bu gerdirme egzersizlerinin yalnızca bir bacak kramp atağı geçirmelerine yardımcı olmadıklarını, aynı zamanda bunların ne sıklıkta ortaya çıktıklarına yardımcı olduğunu bulmaktadır. Tipik olarak, bir hasta bu egzersizleri günde iki veya üç kez yapar.
b) Ağrı kesiciler: Ağrı kesiciler ağrıyı azaltmada etkili olsa da, etkileri zaman alır. Etkileri başlayınca kramp bir süre sonra geçebilir. Bu nedenle, muhtemelen çok yararlı değildir.
c) Kinin: Bazı ön bilimsel çalışmalar, birçok insanın kinin alımından fayda sağladığını bulmuştur. Kininin güvenliği ve uzun vadeli etkinliği hakkında henüz bilgi yoktur. Gerginleştirilmesine yardımcı olmazsa, ataklar sık görülürse veya hastanın yaşam kalitesi bacak krampları tarafından zayıf düşüyorsa, bazı doktorlar kinin tavsiye edebilir. Tedavi şekli genellikle dört ila altı hafta sürer; hasta ilaçları yatmadan hemen önce alır.
Hamile kadınlar kinin almamalıdır. Daha önce kinin’e, daha önce hemolitik anemi, optik nevrite veya glikoz 6-fosfat dehidrogenaz eksikliğine sahip olan kişiler kinin almazlar.
Kinin dozajı çok düşük olduğu için yan etkiler nadirdir. Nadiren de olsa hasta kan hastalığına yakalanabilir. Bazı hastalarda kusma, mide bulantısı, görme veya işitme problemleri ve baş dönmesine neden olabilen uzun vadeli kinin tedavisi sonrasında “sinkonizm” gelişebilir. Kinin tedavisinde bacak krampları olan hastalar genellikle yakından takip edilir.
Bacak Krampları Nasıl Önlenir?
Germe egzersizleri: Bunlar, sürekli ortaya çıkan bacak kramplarına yardımcı olabilir. Aşağıdakiler örnektir:
- Yatarken veya uyurken ayak parmaklarınızı destekleyin.
- Sırt üstü yatarken ayaklarınızı bir yastık ile destekleyin.
- Yüz üstü yatarken, ayaklarınızı yatağın ucuna doğru gerin.
- Yatakta battaniyeleri ve yorganları gevşek tutun. Bu, uyku esnasında ayaklarınızın ve parmaklarınızın aşağıya doğru bakmasını önlemeye yardımcı olur.
Bol sıvı alın: Dehidrasyon, bacak krampları riskini artırabileceğinden bol miktarda sıvı içmek onları önlemeye yardımcı olabilir.
Egzersiz: Bir egzersiz programına başlarsanız, bunun sizin için uygun olduğundan ve ilerlemenin kademeli olduğundan emin olun. Bacak kramplarının oluşmasını önlemek için, kendinizi fazla zorlamayın ya da uzun sürdürmeyin.
Ayakkabı: Düz tabanlı ve diğer yapısal sorunları olan insanlar bacak kramplarına daha yatkın olabilir. Uygun ayakkabı seçimi, bu şikayete yardımcı olabilir.