Böbrek Kanseri Nedenleri Nelerdir?
Böbrek Kanseri Sebepleri
Böbrek kanserinin, özellikle renal hücreli karsinom tipinin kesin nedeni bilinmemekle birlikte; kansere yakalanma ihtimalini arttıran bazı risk faktörleri saptanmıştır.
Bazı böbrek hücreleri DNA’larında mutasyon oluşmasıyla böbrek kanserinin başladığı bilinmektedir. Mutasyonlar, hücrelerin hızla büyümeleri ve kontrol dışı bölünmelerine neden olur. Biriken anormal hücreler, böbrekte tümör denilen bir kitle oluşturabilirler. Bazı kanserli hücreler ise koparak, vücudun uzak bölgelerine yayılır ve metastaz yaparlar.
Böbrek kanseri için üç temel risk faktörü vardır:
- Obezite
- Sigara kullanımı
- Tıbbi aile geçmişi ve genetik
Obezite
Obezite, böbrek kanseri için önemli bir risk faktörüdür. Yapılan bilimsel çalışmalarda, böbrek kanseri vakalarının yaklaşık dörtte birinin aşırı kilolu ve obez olmak ile ilişkili olduğu saptanmıştır.
Beden kitle indeksi (BKİ) ile böbrek kanserine yakalanma riski arasında güçlü bir bağ vardır. BKİ 25 veya daha yukarı olan kişilerde böbrek kanseri riskini arttığı görülmüştür. BKİ 30 veya daha yüksek olan kişiler özellikle risk altındadır. Bunun nedeni, kilolu veya obez insanlar, özellikle de kadınlarda, vücudun östrojen adı verilen hormon seviyesine daha yüksek düzeyde sahip olmaları olabilir. Aşırı östrojen seviyelerinin kanserli hücrelerin büyümesini uyarabileceği düşünülmektedir.
Böbrek kanseri vakaları son 40 yılda artış göstermiştir ve obezite sorununun artmasıyla bağlantılı bulunmaktadır.
Ayrıca Bakınız: Böbrek Kanseri Belirtileri
Sigara Kullanımı
Sigara içmek, gelişmekte olan böbrek kanseri için önemli bir risk faktörüdür ve sigara içenlerde risk daha da artar. Örneğin; yapılan bir bilimsel araştırmada, her gün düzenli olarak 10 adet sigara içen kişilerde, sigara içmeyenlere kıyasla böbrek kanseri riskinin bir buçuk kat daha fazla olduğu sonucuna varılmıştır. Günde bir paket veya daha fazla sigara içenlerde bu risk iki katına çıkar.
Sigara ile böbrek kanserine yakalanma riski arasındaki bağlantı henüz bilinmemektedir.
Tıbbi Aile Geçmişi ve Genetik
Böbrek kanseri teşhisi konmuş yakın bir aile üyesi (ebeveynler, kardeşler veya çocuk) varsa, bu kişilerde böbrek kanserine yakalanma ihtimali yaklaşık iki kat daha yüksektir.
Böbrek kanseri gelişim riskinizi artıran kalıtsal genetik hastalıklar ve sendromlara örnekler şunları içerir:
Tüberoz skleroz: Vücutta birden fazla iyi huylu (benign) tümör gelişimine neden olan nadir bir genetik hastalıktır. Otozomal dominanttır. Her 100 tüberoz skleroz vakasının 1’inde böbrek kanseri gelişebilir.
Kalıtsal papiller böbrek kanseri: Aileden kalıtsal hatalı genlerin neden olduğu nadir bir kanser türüdür. Otozomal dominanttır ve böbreklerde küçük, yavaş büyümekte olan, kanserli tümörlerin gelişmesine neden olur ve bu tümörler bazen yayılabilir.
Kalıtsal leiomyomatosis ve renal hücreli karsinom (HLRCC): Kanserli tümörlerin düz kas dokusundan gelişen ve nadir görülen, otozomal dominant bir kanser türüdür. HLRCC olan insanlarda böbrek kanseri gelişme riski %10-16 oranında artar.
Von Hippel-Lindau sendromu (VHL): Sinir sistemi içinde küçük kanserli olmayan, iyi huylu tümörlerin gelişmesine neden olan nadir bir genetik sendromdur. Otozomal dominanttır ve VHL olan her 10 kişiden yaklaşık 4’ünde böbrek kanseri gelişebilir.
Birt-Hogg-Dube sendromu: Derinin kıl foliküllerinde kanserli olmayan tümörlerin gelişmesine neden olan kalıtsal bir sendromdur. Genellikle yüz, boyun ve gövde üzerinde görülür.
Böbrek Kanseri Nasıl Yayılır?
Kanserli hücreler, kontrol dışı büyüyerek ve çoğalarak tümör denilen bir kitle oluştururlar. Bazı vakalarda, kanser vücudun diğer bölgelerine yayılarak, metastaz yapabilir.
Böbrek kanseri genellikle böbrek yakınında bulunan kan damarları veya adrenalin salgılayan küçük bir organ olan adrenal bezi yoluyla yayılır. Böbrek kanserinin en sık yayılım gösterdiği bölgeler; akciğerler, lenf nodları, kemik, karaciğer, deri ve merkezi sinir sistemidir.