Hipertiroidizm Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Tanısı ve Tedavisi

“Hipertiroidizm hastalığı nedir?” Aynı zamanda “aşırı aktif tiroid” olarak da bilinir. Kan dolaşımında anormal derecede yüksek tiroid hormonlarının yol açtığı tıbbi bir durumdur. Başka bir deyişle, tiroid bezi aşırı miktarda tiroid hormonu üretir.

Tiroid bezi boyunda bulunur. Büyüme ve metabolizmayı kontrol etmek için kan dolaşımına salınan hormonları üretir.

Hipertiroidi ve çeşitli olası semptomların çeşitli nedenleri vardır. Kadınlarda, erkeklerden daha yaygındır.

Hipertiroidizm, tiroit bezinden hormon üretimini azaltan ilaçlar ile etkili bir şekilde kontrol edilebilir. Bazı vakalarda, radyoterapi ve ameliyat önerilir.

Bu yazıda, aşırı aktif bir tiroid bezinin nedenleri, teşhisleri, tedavileri ve olası komplikasyonları ele alınacaktır.

Hipertiroidizm Hakkında Hızlı Bilgiler:

Hipertiroidizm ile ilgili bazı önemli noktalar aşağıda kısaca listelenmiştir. Daha ayrıntılı ve destekleyici bilgi makalenin devamında yer almaktadır.

• Hipertiroidizm şiddeti değişir ve semptomlar ishal, nefes darlığı içerebilir.
• Graves hastalığı, hipertiroidinin en yaygın nedenidir.
• Aşırı iyot alımı da bozukluğa neden olabilir.

Hipertiroidizm Belirtileri Nelerdir?

Semptomların görülme sıklığı ve şiddeti kişiden kişiye değişir. Hafif hipertiroidili hastalar, semptomlar olmadığı için çoğunlukla hastalığın farkında olmazlar.

Genellikle semptomlar metabolizma hızındaki artış ile ilişkilidir.

Hipertiroidizm ile bağlantılı belirtiler ve semptomlar şunları içerebilir:

• Genişleyen tiroid bezinin neden olduğu boyunda şişlik (guatr)
• Konsantrasyon eksikliği
• İshal
• Nefes darlığı
• Uyku güçlüğü
• Aşırı terleme
• Aşırı yorgunluk
• Hiperaktivite
• Isıya aşırı duyarlılık
• İştah artması
• Bağırsak hareketlerinde artış
• Daha sık idrara çıkma
• Kısırlık
• Huysuzluk, sinirlilik
• Cildin kaşınması (ürtiker)
• Tırnaklar gevşer
• Cinsel isteksizlik
• Kadınlarda menstrüel sorunlar, özellikle hafif regl dönemleri veya regl olamama
• Kas güçsüzlüğü
• Alopesi (saç kıran)
• Hızlanmış kalp atışı, bazen çarpıntı
• Avuç içlerinde kızarıklık
• Titreme ve kas güçsüzlüğü
• Ani kilo kaybı veya almak
• Titreyen eller
• Sıcak, nemli cilt

Hastalarda nadiren yukarıdaki tüm semptomlar görülür.

Diyabet ve hipertiroidizm hastalarında yorgunluk artışı ve susuzluk gibi diyabet semptomları artabilir. Çoğu vakada, hipertiroidizm belirtileri ve semptomları endişe taşımaz.

Bununla birlikte, kalp rahatsızlığı olan hastalarda aritmi, kalp yetmezliği ve diğer kardiyovasküler riskler daha yüksektir.

Hipertiroidizm Sebepleri Nelerdir?

“Hipertiroidizm neden olur?” Bilinen nedenler aşağıda listelenmiştir:

1. Graves Hastalığı

En yaygın nedendir. Graves hastalığı, vücudun bağışıklık sisteminin yanlışlıkla tiroid bezini hedef aldığı ve çok fazla tiroid hormonu üretmesine neden olan otoimmün bir hastalıktır. Hastalığı neyin tetiklediği belirsizdir. Bununla birlikte, Graves hastalığının genetik temeli vardır. Yani, genetik yatkınlık olabilir.

20-40 yaş grubundaki kadınlarda sık rastlanır ve sigara içenler arasında daha sık görülür.

Graves hastalığı gözleri de etkiler, rahatsızlık verir ve çift görüşe neden olur. Hastaların genelde gözleri şişer.

2. Nodüler Tiroid Hastalığı

Tiroid bezinde yumrular oluşabilir. Bunlar “nodüller” olarak bilinirler. Niçin geliştikleri belli değildir. Genellikle benign, yani iyi huylu, kansersiz olurlar.

Tiroid genellikle büyür; ancak ağrı yoktur. Nodüller parmak uçlarıyla hissedilebilir. Nodüller, anormal tiroid dokusu içerebilir ve tiroidin normal işlevini etkiler ve aşırı aktif tiroide neden olmaktadır.

Anormal tiroid dokusu içeren nodüller “toksik” olarak tanımlanır.

3. Aşırı İyot Alımı

Tiroid bezi, deniz ürünleri, ekmek ve tuz gibi gıdalardan gelen kandaki iyotu giderir. Daha sonra tiroit hormonları üretmek için iyodu kullanır.

En önemli iki tiroit hormonu tiroksin (T4) ve triiodotironin (T3) ‘dir. Takviyelerde ilave iyot almak, tiroid bezinin çok fazla hormon üretmesine neden olabilir.

4. Tiroid Hormonlarının Alınması

Hasta takip eksikliği, hastaların tiroid ilaçlarının çok fazla doz almasına neden olabilir.

5. İlaçlar

Kalp problemlerinin tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar büyük miktarda iyot içerir. Tiroid fonksiyonlarındaki değişiklikler ile ilişkili olabilirler.

6. Tiroidit

Bu tiroidin bir iltihabıdır. Genellikle bir virüs enfeksiyonunun bir sonucudur. Belirtiler ve bulgular arasında ateş, boğaz ağrısı, ağrılı yutma, yaygın ağrılar ve boyunda ağrı sayılabilir.

Ayrıca Bakınız: Tiroidit Nedir?

7. Folliküler Tiroid Kanseri

Nadiren de olsa aşırı aktif tiroit, tiroid kanserinden kaynaklanabilir. Habis, kanserli hücreler kendileri tiroksin veya triiodotironin üretmeye başlayabilir.

Hipertiroidizm Teşhisi ve Tanı Testleri

Hastaya semptomlar hakkında sorular sorulur. Fizik muayene yapılır ve kan testleri istenebilir.

İlerlemiş hipertiroidizm vakalarında tanı koymak oldukça basittir. Ancak, erken dönemde hastalık belirtileri pek belirgin değildir ve önemli miktarda hasta gözden kaçar.

Yapılan kan testi, tiroid fonksiyon testi olarak bilinir. Tiroid bezinin ne kadar iyi çalıştığını değerlendirmeye yardımcı olur. Tiroid fonksiyon testi, tiroid uyarıcı hormon (TSH), tiroksin ve triiodotironin düzeylerini kontrol eder.

Bazı hipertiroidizm hastalığı vakalarında, tiroid bezinin özel bir teşhis taraması, radyoaktif iyot alımıyla (RAIU) bilinen radyoaktif iyodu kullanılarak yapılır.

Hipertiroidizm Tedavisi

“Hipertiroidi nasıl tedavi edilir?” Bazı ilaçlar, kalp ritmi problemleri gibi hipertiroidizmin sonuçlarını tedavi ederken, diğerleri tiroid hormonu üretimlerini hedef alır.

1. Antitiroid İlaçlar

Tiroid bezinde fazla miktarda tiroksin veya triiodotironin üretilmesini durdurur.

2. Radyoaktif İyot

Bu, tiroid içindeki aktif hücreler tarafından toplar ve onları yok eder. İmha lokaldir ve bu terapide yaygın yan etki yoktur. Radyoiyodin içerisindeki radyoaktivite dozu çok düşüktür ve zararlı değildir.

Radyoiyodin tedavisi, gebe veya emziren kadınlar için uygun değildir. Radyoiyodin tedavisinden sonra kadınlar en az 6 ay hamile kalmaktan kaçınmalı ve erkekler en az 4 ay çocuk yapmamalıdır.

3. Hipertiroidizm Ameliyatı

Diğer tedaviler mümkün değilse (örneğin hamilelik sırasında) veya kanser varsa, tiroid bezinin bir kısmı çıkarılır.

Hipertiroidizm Komplikasyonları Nelerdir?

a) Graves Oftalmopati

Hastalar gözlerde ağrı veya rahatsızlık, fotofobi (hafif aşırı duyarlılık) yaşayabilir ve bazı görme sorunları olabilir. Gözleri şişebilir.

Çoğu insan için, belirtiler göz damlası ve güneş gözlüğü takarak rahatlayabilir. Ağır vakalarda, steroidler veya bağışıklık bastırıcı ilaçlar gibi bazı ilaçlarla yapılan tedaviler gözlerin arkasındaki şişmeyi azaltabilir.

b) Gebelikte Komplikasyonlar

Hipertiroidizm bir kadının hamilelik kabiliyetini etkileyebilir. Bu durumdaki gebeler, düşük ve eklampsi (gebelik sırasında nöbetler), erken doğum ve düşük doğum ağırlığı gibi gebelik ve doğum sırasında komplikasyon gelişme riski taşırlar.

Çoğu durumda, uygun şekilde tedavi edilmesi durumunda gebeliğin normal şekilde ilerler.

c) Tiroid Fırtınası

Bu, enfeksiyon, yaralanma veya travma ile ortaya çıkabilen nadir bir reaksiyondur. Tanı konmamış veya kontrolsüz hipertiroidizm olan gebe kadınlarda da ortaya çıkabilir. Belirtiler ve semptomlar hızlı kalp atışları, yüksek ateş, ajitasyon, sarılık, kusma, ishal, dehidrasyon ve varsanılar içerir. Bu reaksiyon hayatı tehdit edicidir ve hemen acil tıbbi tedavi gerektirir.

Hipertiroidizm ciddiyeti, vücudun aşırı tiroit hormonlarından kaynaklanan değişikliklere tepki verme yeteneğine bağlıdır. Tiroid hastalığı yaygın olarak görülür; uygun bir bakım ile kolay teşhis ve tedavi edilebilir.

Hastanın, tedavi kılavuzlarına (doktor tarafından verilen talimatlara) uyması, etkili sonuçlar için çok önemlidir.