Müziğin Egzersiz Üzerindeki Etkileri

Müziğin temposu veya hızının bireyin enerjisini ve fiziksel performansını etkilediği bilinmektedir. Günümüzde zumba, pilates, step, yoga gibi farklı egzersiz rutinlerine sahibiz. Müziğin fiziksel egzersiz üzerinde olumlu etkisi vardır ve psikolojik düzeyde bir etkisi olduğu da vurgulanmaktadır. Benzer şekilde, fiziksel olarak uyumlu ve aktif müzisyenlerin daha iyi müzik performanslar sağladığı görülmüştür. Dolayısıyla, müzik ve zindelik birbirlerini tamamlar.

Müzik ve egzersiz ilişkisini etkileyen faktörler aşağıda listelenmiştir:

• Bireyin kişiliği: Dışa dönük bireyler, egzersiz oranını arttıran uyarıcı müzik tercih ederler.
• Yaş: Müziğin seçimi kişinin yaşına bağlıdır.
• Egzersiz rutini: Müzik, kişinin fiziksel aktiviteye olan bağlılığını etkileyebilir. Hareketsiz kişiler veya nadir egzersiz yapanlar müzik ile egzersiz rutinini iyileştirebilirler.
• Cinsiyet: Kadınların kullanılan motivasyonel müziğe bağlı olarak, daha iyi bir egzersiz potansiyeline sahip olma olasılıkları daha yüksektir.
• Egzersiz rejimi: Kişiler, egzersiz rejiminin türüne ve duruma göre etkilenebilir.

Müziğin egzersiz üzerine etkilerini sınıflandırma aşağıdaki gibi yapılmıştır:

Ünlü müzik ve egzersiz uzmanı Dr. Karageorghis tarafından geliştirilen ilk çerçeve, müzik türüne dayalı 4 kademeli bir yapıdan oluşuyordu.

1. Ritim yanıtı: Bu, müzik temposunun veya müzik ritminin fiziksel etkinlik üzerindeki etkisini tasvir eder.
2. Müzikalite: Bu, müziği oluşturmak için melodiyi ve uyumlu notaların senkronizasyonunu belirtir.
3. Kültürellik: Bu, bir toplumda veya toplulukta müziğin etkisini ifade eder.
4. Birlik: Bu birleşmeler müzik dışında başka faktörler ile yapılabilir.

Müziğin en önemli yönü, bireyin enerji potansiyelini etkileyen ritim tepkisidir.

Müziğin egzersizdeki farklı yönleri psikofizyolojik, psikofiziksel ve psikolojik etkileri içerir.

1. Psikolojik etkiler: Bu etkiler psikofizyolojik ve psikofiziksel etkilere ayrılabilir. Psikolojik etkiler esas olarak müziğin bir bireyin duygularına (örneğin hüzün, acı, mutluluk), davranışa, duygulara ve biliş süreçlerine etkileridir. Bu amaca yönelik olarak, yakın tarihli bir araştırma, aerobik bir rejim yapan obez ergenlerde (yaş aralığı 12-17 yaş), akademik performanslarında, sosyal becerilerinde ve kendini geliştiren bir imajda iyileşme gösterdiğini gösteriyor. Bu gelişme, müzik eşliğinde aerobik egzersiz yapıldığında gözlenmiştir.
2. Psikofizyolojik etkiler: Bunlara kalp hızı artışı veya kan basıncında düşüş dahildir. Madison G ve arkadaşlarının yaptığı bir araştırmada bu sonuca varılmıştır. Müzik yardımı ile aerobik egzersizin hareketsiz bireylerin sağlığını iyileştirdiğini göstermiştir. Bu kişiler kan basıncında azalma ve oksijen alımında artış yaşamışlardır. Fiziksel enerji seviyelerinde bir artış olmuştur ve birey egzersiz-müzik rejimini sürdürmek için bir motivasyon hissetmiştir.
3. Psikofiziksel etkiler: Bunlar, bireyin egzersiz süreci boyunca fiziksel harcamaları tahmin etmesini içerir. Bu, RPE ölçeği ile ölçülebilir (Borg’un Algılanan Efor İzleme Dereceleri). Egzersizin ve müziğin yaşlı kadınlara etkisi üzerine yapılan bir araştırma, müzik yokluğuna kıyasla müzikle egzersiz yapan kadınların RPE ölçeğinde önemli bir farklılığın olduğunu göstermiştir. Müzikle uğraşan kadınlar azalan bir efor sarf etmiştir. Araştırmadaki kadınlar daha önce egzersiz yapmayan kişilerdir.

Müziğin Faydaları Nelerdir?

Müzik, sorunlu bir ruhu rahatlatma, yatıştırma sağlayabilir. Gençleştirici bir etkiye sahiptir ve kişinin yorgunluğunu unutmasını sağlayabilir. Bunlar kurgu sözleri değil, analiz edilip rapor edilen olgulardır. Müziğin temposuna dayalı olarak müziğin bireylerde egzersiz performansını geliştirdiği gösterilmiştir. Müziğin insan sağlığına başka yararları da vardır. Bunlar aşağıda listelenmiştir:

• Stresi azaltıyor: Yatıştırıcı bir müzik eşliğinde yapılan yoga egzersizleri, bir bireyin stres seviyelerini azaltmaya yardımcı olur.
• Ruh halini geliştirir: Müzik, egzersizin sonunda pozitif bir duygu sağlayabilir ve ruh halini artırabilir. Bununla birlikte, bu etki sadece fiziksel fitness eğitimi almayan bireylerde görülmüştür. Eğitilmiş atlet olan bireyler, müzikten büyük ölçüde etkilenmezler. Bunun nedeni, gün boyunca yakılan kalori sayısı, ulaşılan hız veya elde edilen fiziksel dayanıklılığın azami limiti gibi eğitimli kişilerin amaçlanan hedeflerine ulaşmalarının odak noktası olabilir.
• Dayanıklılığı arttırır: Müziğin kişileri, gerçek gerginliği algılamadan, yorucu egzersiz fitness temposunu tamamlamaya zorladığı gösterildi. Bir çalışma, motivasyonal müzik olmadan eğitilen kişilerin, motivasyonal müzikle senkronize şekilde egzersiz yapanlara kıyasla, daha düşük bir fiziksel dayanma düzeyi gösterdiklerini gözlemledi. Müziğin kalitesi aynı zamanda bireyin fiziksel yeteneğini de etkiliyor. Motivasyonal müzik varlığında yorgunluğun daha da hafif olabileceği konusunda bir algı var. Müziğin temposu ve sahip olduğu duygusal etkisi, egzersiz ve fitness sırasında bireyin fiziksel dayanıklılığını etkilemekte de önemli bir rol oynamaktadır.
• Kalp hızı ve sinirsel aktiviteyi arttırır: Müzik türüne göre beyindeki elektriksel aktivite uyarılır. Hızlı müzik, şarkı sözleri ile motive edici müzik, vurmalı çalgıyla müzik, beyindeki sinir ağı üzerinde bir etkisi vardır. Benzer şekilde, vücut üzerindeki fizyolojik etkiler kalp hızı (HR) ile ölçülür. Müziğin kasları rahatlatarak kalp atış hızını azalttığı bilinir. Hızlı tempolu müzik kalp hızını arttırsa da, RPE seviyeleri artmaz. Müziğin kalp atış hızı üzerindeki etkisinin bir analizi açık bir ilişki göstermez. Ancak, müziğin temposu dakikada 140 vuruşa (bpm) çıktığında kalp atış hızında olumlu bir artış gözlenir. Bundan sonra müzik temposunda bir artışa rağmen kalp atış hızı sabit kalır.
• Egzersiz öncesi müzik dinlemek: Bir egzersiz etkinliğinden önce müzik dinlemenin de bireyler üzerinde olumlu bir etki gösterdiği bulunmuştur. Bireylerin egzersiz seviyesinde artış gösterdiği gözlenmiştir. Egzersizin yapıldığı oranda da bir artış vardır.

Müzikle İlgili Egzersiz Türleri:

Aşağıdaki egzersiz programları müzik eşliğinde yapılır:

1. Zumba
2. Pilates
3. Yoga
4. Step
5. Çigong

Müziğin etkisi, zihinsel ve fiziksel refahımız üzerinde derin etkiler yaratıyor. Vücudumuzun uzun süre iyi olması için fiziksel zindelik önemlidir. Müzikle fitness arasındaki kombinasyon, fiziksel ve zihinsel sağlığımıza faydalı zenginlikler vaat eden güçlü bir kombinasyondur.