Prostat Kanseri Tedavisi İle İlgili Bilgiler
Prostat Kanseri Tedavisi
Prostat kanseri tedavisi; kanserin büyüme hızı, yayılıp yayılmadığı (metastaz yapması) ve hastanın genel sağlığının yanı sıra; tedavinin faydaları ve olası yan etkileri gibi çeşitli faktörlere de bağlıdır.
Prostat kanserinde acil tedavi gerekli olmayabilir. Eğer kanser çok erken evrede teşhis edilirse, aktif sürveyans ve tetikte bekleme kararı alınabilir. Bazı erkeklerde hiç tedaviye gerek duyulmayabilir. Bunun yerine aktif sürveyans önerilir.
Aktif sürveyans: Çok düşük riskli prostat kanseri ve ortalama 20 yıldan az bir ömrü olan hastalar için seçenek olabilir. Kanser progresyonunu izlemek amacıyla rutin kan testleri, rektal muayene ve muhtemelen biyopsi yapılabilir. Eğer testler kanserin ilerlediğini gösteriyorsa, ameliyat veya radyoterapi gibi prostat kanseri tedavi seçenekleri tercih edilebilir.
Aktif sürveyans; semptomlara neden olmayan, çok yavaş büyüyen, prostatın küçük bir alanı ile sınırlı olan kanser için seçenek olabilir. Kanser tedavisini zor kılan başka bir ciddi sağlık sorununa sahip veya ileri yaştaki erkekler için düşünülür.
Aktif sürveyans riskleri; kanserin kontrol dışı büyümesi ve yayılması ile tedavi şansının düşmesidir.
Ayrıca Bakınız: Prostat Kanseri Nedir?
a) Ameliyat
Ameliyat, hastanın genel sağlığı ve diğer faktörler göz önüne alınarak bir seçenek olabilir. Prostat kanseri ameliyatı; prostat bezi (radikal prostatektomi), çevresindeki bazı dokular ve birkaç lenf nodunun çıkarılmasını içerir. Radikal prostatektomi prosedürleri aşağıdakileri içerebilir:
Robotik radikal prostatektomi: Robot destekli cerrahi ile prostat kanseri ameliyatı gerçekleştirilir.
Retropubik cerrahi: Prostat bezleri karnın alt kısmından insizyon ile çıkarılır. Diğer prostat ameliyatı türleriyle karşılaştırıldığında, retropubik prostat ameliyatı mesane kontrolü ve ereksiyon ile ilgili sorunlara yol açabilecek sinir hasarı riskini düşürebilir.
Perineal cerrahi: Prostata erişmek amacıyla anüs ve skrotum arasında insizyon yapılarak prosedür gerçekleştirilir. Perineal cerrahi yaklaşım, daha hızlı iyileşme imkanı tanır. Ancak bu teknik, yakınlardaki lenf nodlarının çıkarılmasını ve sinir hasarının önlenmesini daha zor hale getirir.
Laparoskopik prostatektomi: Bu prosedür uzmanlık gerektirir. Çünkü yakınlardaki yapıların yanlışlıkla hasar görme riski vardır. Yaygın uygulanan bir cerrahi yaklaşım değildir.
Radikal prostatektomi; üriner inkontinans ve erektil disfonksiyon riski taşır.
Ayrıca Bakınız: Prostat Kanseri Belirtileri
b) Kriyoablasyon
Kriyocerrahi olarak da adlandırılır ve kanser hücrelerinin öldürülmesi için prostat dokusunun dondurulması prosedürüdür.
Prostat kanserinde kriyoterapi için ilk girişimler yüksek komplikasyon oranları ve istenmeyen yan etkilere yol açmıştır. Bununla birlikte, yeni teknolojiler komplikasyon oranlarını düşürmüştür. Kanser kontrolünü geliştirerek, prosedürü tolere etmeyi kolaylaştırmıştır. Kriyoablasyon, radyoterapiden fayda göremeyen erkekler için seçenek olabilir.
Ayrıca Bakınız: Prostat Kanseri Nedenleri
c) Kemoterapi
Kemoterapi, kanser hücrelerini yok etmek veya büyümelerini kısıtlamak amacıyla ilaç kullanımı prosedürüdür. Nükseden veya ileri evre prostat kanseri vakalarında gerek duyulabilir.
Kemoterapi, vücudunun uzak bölgelerine yayılmış olan prostat kanseri vakalarında tedavi seçeneği olabilir. Yine, hormon tedavisine yanıt vermeyen kanserler için de bir seçenektir.
Ayrıca Bakınız: Prostat Kanseri Teşhisi
d) Radyoterapi
Radyoterapi, kanser hücrelerini yok etmek amacıyla tercih edilen bir kanser tedavi prosedürüdür. Prostat kanserinde radyoterapi tedavisi iki şekilde sağlanabilir:
- Eksternal (dışarıdan) radyoterapi: Dışarıdan uygulanan radyoterapi, belirli bir döngü ile uygulanır.
- Brakiterapi: Radyoaktif kaynak, prostat dokusu içine yerleştirilir.
Radyoterapinin yan etkileri; idrar yaparken ağrı, sık idrara çıkma ve gevşek dışkı veya bağırsak hareketi sırasında ağrı gibi rektal semptomlar içerebilir. Erektil disfonksiyon da ortaya çıkabilir.
e) Hormon Tedavisi
Hormon tedavisi, erkek cinsiyet hormonu olan testosteron üretimini vücutta durdurmak amacıyla yapılan bir tedavidir. Prostat kanseri hücreleri, büyümelerine yardımcı olmak için testosteron kullanırlar. Hormonların kaynağını durdurmak, kanser hücrelerinin ölmesi veya daha yavaş büyümesini sağlayabilir.
Hormon tedavisi seçenekleri şunları içerir:
Vücudun testosteron üretimini durduran ilaçlar: Luteinizan hormonu salan hormon (LH-RH) agonistler olarak bilinen ilaçlar, testislerin testosteron üretmesi için sinyal alımını önler.
Testosteronun kanser hücrelerine ulaşmasını engelleyen ilaçlar: Antiandrojen olarak bilinen ilaçlar, testosteronun kanser hücrelerine ulaşmasını önler.
Orşiektomi: Testislerin cerrahi olarak çıkarılması prosedürüdür. Böylelikle vücudun testosteron seviyeleri düşürülür.
Hormon tedavisi, ileri evre prostat kanseri olan erkeklerde kanseri küçültmek ve tümör büyümesini yavaşlatmak amacıyla kullanılır. Erken evre prostat kanseri tanısı konulan erkeklerde, radyoterapi öncesi tümörleri küçültmek amacıyla hormon tedavisi kullanılabilir. Bu da, radyoterapinin başarı olasılığını daha da artırabilir.
Hormon tedavisinin yan etkileri arasında; erektil disfonksiyon, sıcak basması, kemik kütlesi kaybı, cinsel dürtü azalması ve kilo alımı sayılabilir.
f) İmmünoterapi
İmmünoterapi, bir diğer adı ile biyolojik tedavi, ileri evre kanserlerde, kanser hücreleri ile mücadele etmek amacıyla vücudun bağışıklık sistemini artıracak şekilde tasarlanmıştır.