Safra Kesesi İltihabı (Kolesistit) Nedenleri Nelerdir? Komplikasyonlar
Safra Kesesi İltihabı Sebepleri
Safra kesesi iltihaplanması; safra taşlarının safra kanalını tıkaması, enfeksiyon, yaralanma veya tümör de dahil olmak üzere birçok faktörden kaynaklanır. Kolesistitin en yaygın nedeni, safra kanallarında tıkanıklığa neden olan kolelitiazis, bir diğer adı ile safra kesesi taşlarıdır.
Safra kesesi taşı, safra kanalını tıkayarak veya safra kesesini tahriş ederek, safra kesesi iltihabına neden olur. Enfeksiyon, travma ve tümörlerin neden olduğu kolesistit, safra kesesinin tıkanmasına ve patlamasına neden olabilir.
Kolesistit aniden ortaya çıkarsa, buna akut kolesistit denir. Zamanla yavaş yavaş gelişirse, buna kronik kolesistit denir. Safra kesesi iltihabının başlıca nedenleri aşağıdaki açıklamaları ile birlikte yer almaktadır:
- Safra kesesi taşı: Çoğu kolesistit, kolestrol ve safra tuzları gibi safra maddelerinin dengesizliklerinden safra kesesinde oluşan sert parçacıklar (safra kesesi taşları) sonucu meydana gelir. Safra taşları kistik kanalı tıkayabilir; safra birikmesi ve iltihaplanmasına neden olur.
- Tümör: Tümör, safra kesesinden safra boşalmasını durdurabilir ve safra birikimi ile sonuçlanır. Bu durum safra kesesi iltihaplanmasına yol açabilir.
- Hasar: Karın travması veya ameliyat, kolesistit ile sonuçlanabilir.
- Enfeksiyon: Eğer enfeksiyon safra içindeyse, safra kesesi iltihaplanabilir.
- Safra yolu tıkanıklığı: Safra yollarının tıkanması, kolesistite yol açan tıkanıklığa neden olabilir.
Akut kolesistit oluştuğunda, safra akışına müdahale edebilir ve safra kesesi içinde safra sıkışmasına neden olabilir. Bu da iltihaplanma ve olası bakteri enfeksiyonu ile sonuçlanır. Nadir durumlarda, safra kesesi perforasyonu (delinmesi) da mümkündür.
Kronik kolesistit, yaygın olarak akut kolesistitin tekrarlayan ataklarından kaynaklanır ve safra kesesi duvarlarının kalınlaşması ve safra fonksiyon kaybı ile sonuçlanır.
Diyabet, kalp hastalığı gibi kronik hastalığı olan bireylerde hiç taş olmadan da safra kesesi iltihabı oluşması mümkündür ve buna akalkülöz kolesistit denir. Akalkülöz kolesistit (taşsız kolesistit) daha ciddi bir tıbbi durumdur. Kesinlikle, safra yolları hastalıkları konusunda deneyimli bir hekim tarafından kontrol edilmelidir.
Safra kesesi iltihabı sonucu oluşan safra kesesi perforasyonu (patlaması) hayati risk oluşturabilir. Acil tıbbi yardım alınmalıdır.
Kolesistit oluşma riskini arttıran risk faktörleri şunlardır:
- 40 yaş üstü
- Diyabet
- Kadınlarda daha sık görülür
- Safra taşları
- Safra kesesi yaralanmaları
- Aşırı kilo veya obezite
Komplikasyonlar
Kolesistit, aşağıdakileri içeren ciddi komplikasyonlara yol açabilir:
- Safra kesesi içinde enfeksiyon: Eğer safra kesesi içinde safra birikirse, safra kesesi iltihabına neden olarak, safra enfekte olabilir.
- Safra kesesi doku ölümü: Tedavi edilmeyen kolesistit, safra kesindeki dokuların ölmesine neden olabilir; bu da safra kesesi patlamasına yol açabilir.
- Safra kesesi yırtılması: Safra kesesi büyümesi veya enfeksiyona neden olabilir.