Sinüzit ve Alerji Hakkında Merak Edilenler

İçerik gizle

1.1 Alerjilerin, sinüzit gelişimindeki risk faktörleri nelerdir?

Sinüzit; burun sinüs iltihabıdır. Genellikle soğuk algınlığı gibi kısa süreli bir enfeksiyonu takiben ortaya çıkar ve bakteriyel enfeksiyonların neden olduğu akut inflamasyonlara da bağlı olabilir. Ancak, sinüzit hastalığı alerjik reaksiyonlara yatkın olan bazı bireylerde alerji ya da burunun yapısal sorunlarından da kaynaklı olabilir ve bu durum hastalarda kronik hale gelebilir.

Sinüsler nelerdir?

sinuzitSinüsler; alın, yanaklar ve gözlerin arkasında bulunan kafatası boşluklarıdır. Bu boşluklar, topluiğne başından biraz daha geniş olan küçük tüneller ile buruna bağlıdır. Alerjiler, soğuk algınlığı ya da polipler (sinüs astarları üzerine büyümeler) bu tünelleri tıkar ve sık sık sinüs ağrıları meydana gelir. Tıkanan sinüs tünelleri, bir yandan da bakterilerin üremesine ortam oluşturur. Burun sinüsler; elmacık kemikleri etrafında ve burun kemikleri arkasında yer almaktadır. Bu burun sinüslerinin ana fonksiyonu; ısıtmak, nemlendirmek ve burun boşluğundaki hava filtresi görevi yapmaktır. Aynı zamanda sesimizi kontrol etme yeteneğimizde de önemli bir rol oynarlar.

Soğuk algınlığı ve alerji; sinüzit hastalığının başlıca risk faktörleridir. Sinüzit; soğuk algınlığı gibi yaygın bir viral enfeksiyonun ya da bakteriyel enfeksiyonun neden olduğu burun sinüs iltihabıdır. Sinüzit gelişimi için alerji de dahil olmak üzere diğer risk faktörleri çarpık burun anatomisi, sigara içmek, burun polipleri ve dekonjestan burun spreylerinin aşırı kullanımıdır.

İki tür sinüzit hastalığı vardır. Sinüzit, akut ya da kronik olabilir,

Akut sinüzit: Genelde bakteriyel enfeksiyonun neden olduğu ve üç haftaya kadar sürer. Aynı zamanda soğuk algınlığı gibi viral solunum enfeksiyonları ya da alerjik reaksiyonlara bağlı olarak da ortaya çıkabilir.

Kronik sinüzit: Üç haftadan fazla süren bir sinüzit hastalığı da bakteriyel enfeksiyona bağlı olabilir. Ancak sıklıkla bronşit astım ve benzeri kronik hastalıklara bağlı olarak da ortaya çıkar. Tedavi yetersiz kalırsa; kronik sinüzit aylar ve hatta yıllar boyunca sürebilir. Alerjiler, yapısal sorunlar veya immünolojik problemler kronik sinüs enfeksiyonlarına yol açabilir.

Sinüzit hastalığının birden fazla semptom ve belirtisi vardır. Bu semptomlar iltihaplanma şiddetine veya dört sinüsten söz konusu olana bağlı olarak değişir. Aşağıda yer alan belirtilerin sadece birkaçı ya da hepsi sinüzit hastalarında mevcut olabilir.

Burun veya boğaz arkasında yeşil veya sarı renkli balgam
Koku veya tat alma duyusunun kaybı
Ağızda kötü tat ve nefes kokusu
Boğaz ağrısı ve öksürük
Yorgunluk
Sıcak basması ve ateş
Burun tıkanıklığı ve kaşların yukarısında ağrı
Baş ağrısı
Diş ağrısı
Öne eğilince kötü bir basınç hissi

Yukarıdaki belirtilerden biri ya da birkaçı sizde de varsa, derhal doktorunuza danışmanız önemlidir. Böylelikle erken tedavi yapılarak kronik sinüzite yol açması engellenebilir.

Alerjilerin, sinüzit gelişimindeki risk faktörleri nelerdir?

Alerji; sinüs ve mukus astarlarında kronik iltihabi reaksiyona neden olabilir. Bu iltihaplanma, sinüs boşluğundaki bakterilerin temizlenmesini önler ve ikincil bakteriyel sinüzit gelişimini de arttırır. Eğer alerji testiniz pozitif ise, doktorunuz sinüs enfeksiyonu gelişimindeki riski azaltmak amacıyla tedbirler ve tavsiyeler vererek, reçeteli ilaç tedavisi başlatabilir.

Çevresel faktörlere bağlı olarak, sinüzit semptomları artabilmektedir. Alerjisi olan ve sinüzit belirtileri baş gösteren bireyler; duman, koku, polenler gibi olumsuz çevresel faktörlerden kaçınmalıdırlar.

Sinüzit hastalığında, etkili tedavi kesinlikle doğru tanıya bağlıdır. Sinüzit belirtileri olsa dahi, sinüslerde enfeksiyon mevcut olmayabilir. Alerjik reaksiyonlar da sinüzite sebebiyet verdiğinden, tanıyı doğrulamak amacıyla doktorlar fiziksel muayene ve gerekirse uygun testleri isteyerek hastalardaki sinüzit rahatsızlığına doğru bir teşhis koyabilirler. Bu testler; alerji testleri (cilt testi veya hastadan alınan kanla yapılan RAST testi) olmaktadır. Aynı zamanda sinüslerin röntgeni çekilerek de kesin tanı konulması sağlanmaktadır.

Sinüzit ve Alerjik Rinit İlişkisi

Birçok belirtileri benzer olmasına rağmen, hastalara sinüzit yerine alerjik rinit teşhisi konulabilir. Alerjik rinit; burun değil, paranazal sinüslerde mukus zarının iltihaplanmasıdır. Genellikle ani ısı değişimleri, dekonjestan burun spreylerinin aşırı kullanımı ve alerjilere bağlı olarak ortaya çıkar. Aynı zamanda, alerjik rinit sinüzit hastalığına zemin oluşturabilmektedir.

Sinüzit Tedavisi

Sinüzit hastalığının erken teşhisi ve tedavisi, reçeteli ilaç kullanımı ihtiyacını azaltır. Sinüs enfeksiyonlarının yarısı, antibiyotik kullanımına gerek kalmadan tedavi edilebilmektedir. Alerjilere bağlı kronik sinüzite yakalanan hastalarda, altta yatan tüm alerjik sebepleri teşhis etmek ve tedavi etmek önemlidir. Aşağıda tedavi örnekleri yer almaktadır.

Buhar Tedavisi (İnhalasyon): Başınızın üzerine sıcak su torbası ya da nemli havlu koyarak, mukus tabakasının incelmesini sağlayabilirsiniz. Sinüs tünellerinde tıkanan mukus tabakasının böylelikle daha kolay şekilde akması sağlanır. Aynı zamanda, inhilasyon cihazları kullanarak da mukus tabakasının akmasını kolaylaştırabilir ve sinüsleri rahatlatabilirsiniz.

Tuzlu Su Tedavisi: 1 litre sıcak suyun içerisine 2 çay kaşığı tuz ilave edin. Boş burun spreyi kabı ve neti pot cihazı kullanarak, soğuyan tuzlu su ile başınızı öne eğerek, burnunuzu temizleyin. Her 10 saniyede bir bu işlemi ard arda yapın. Tuzlu suyu spreyle burnunuza sıktıktan sonra başınızı sağa ve sola eğin. Bu işlem mukus tabakasının akmasına yardımcı olacaktır.

Antibiyotik tedavisi: Yukarıdaki tedavi yöntemleri sonrasında da sinüzit semptomları devam ederse, doktorunuz reçeteli antibiyotik tedavisi önerebilir. Akut sinüzit hastalarına 10 ila 14 gün süreyle antibiyotik kullanımı önerilir. Kronik sinüzit hastalarında ise; 3 ila 4 hafta antibiyotik tedavisi uygun görülmektedir.

Cerrahi Tedavi: Yeterli tıbbi tedaviye rağmen kronik sinüzit semptomları artarak devam ediyorsa, doktorunuz cerrahi tedaviye gerek duyabilir.