Su Çiçeği: Belirtileri, Nedenleri, Tanısı ve Tedavisi
“Varisella” olarak da bilinen suçiçeği hastalığı; varisella zoster virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir enfeksiyondur. Rahatsız edici olmasına rağmen, çoğu insan 1-2 hafta içinde iyileşir.
Hastalarda önce yüzünde ve gövdede görülen ve vücuda yayılmış kabarcık benzeri bir kızarıklık gelişir. Hayatı tehdit etmese de, komplikasyonlar ortaya çıkabilir.
Su Çiçeği Hakkındaki Hızlı Bilgiler:
Aşağıda suçiçeği hastalığı ile ilgili bazı önemli noktalar kısaca listelenmiştir. Daha ayrıntılı ve destekleyici bilgi makalenin devamında yer almaktadır.
- Suçiçeği, varisella zoster virüsünden kaynaklanır.
- Varisella, 10-21 gün kuluçka dönemine sahiptir.
- Suçiçeği oldukça bulaşıcı bir hastalıktır.
- Enfeksiyon, soğuk algınlığı ve grip benzeri bir şekilde başkasına yayılır.
- Teşhis normalde belirtileri ve semptomları gözlemleyerek yapılır.
Suçiçeği Nedir?
Suçiçeği çoğunlukla varisella zoster virüsüne sahip birinde oluşan kabarcıklar ile doğrudan temas yoluyla veya birinin kabarcıklarından virüs parçacıklarını solumak yoluyla bulaşır.
“Suçiçeği nasıl bulaşır?” Konuşan veya öksüren birinin ağzından küçük tükürük parçacıkları yoluyla da bulaşabilir. Hastalık kızarıklık ile karakterizedir. Belirtiler ortaya çıkan kişide 250 ila 500 su çiçeği kabarcığı oluşabilir. Çoğu durumda, bu kırmızı kabarcıklar yara izi olmadan iyileşir.
“Suçiçeği ne kadar sürer?” Enfekte bir kişi kızarıklıklar görünmeden yaklaşık 2 gün önce hastalık bulaşıcıdır ve daha sonra başka 5-7 gün boyunca veya tüm kabarcıklar kabuk haline gelene kadar bulaşıcı olması devam eder.
Tüm lezyonlar kabuklaştıklarında, artık lekeleri başkalarına bulaşamazlar. Zayıflamış bağışıklık sistemine sahip kişiler daha uzun süredir bulaşıcı olabilir.
Varicella, 10 ila 21 gün arasında bir inkübasyon periyoduna (kuluçka dönemine) sahiptir. Yani, kızarıklık hastanın virüse maruz kaldıktan sonra 10 ila 21 gün arasında görünecektir.
Varisella için bir aşı mevcuttur. Çocuklar için varisella aşısı suçiçeğini önlemede yüzde 90 oranında etkili olur.
Suçiçeği Belirtileri Nelerdir?
“Su çiçeği nasıl anlaşılır?” Aşağıdaki belirtiler ve semptomlar su çiçeği hastalığında sık görülür:
Kırmızı döküntüler ortaya çıkmadan önce:
- Genel keyifsizlik, halsizlik hissi
- Ateşlenme (genellikle yetişkinlerde, çocuklardan daha kötüdür)
- Ağrıyan kaslar
- İştahsızlık
- Bazen bulantı hissi
Yukarıdaki belirtileri bunlar takip edebilir:
- Kaşıntılı kırmızı döküntüler (Şiddeti önemli derecede değişir. Bazı hastalar sadece birkaç noktaya sahipken diğerleri vücudun her tarafından kaplıdır.)
- Kümeler halinde gelişen lekeler genellikle yüz, uzuvlar, göğüs ve karında görülür.
- Başlangıçta, çok kaşıntılı küçük kırmızı lekeler vardır. Daha sonra kabarcıkların üstleri lekelere dönüşürler. Bunlar çok kaşıntılı hale gelebilir.
- Yaklaşık 48 saat içinde kabarcıkların üzeri kurumaya başlar ve kabuk tutar.
- Yaklaşık 10 gün içinde kabuklar kendiliğinden düşer.
Daha ciddi ve anormal su çiçeği semptomları:
Çoğunluk hastalara soğuk algınlığı ve grip hastalığında olduğu gibi dinlenmeleri ve bol su içmeleri önerilir. Hastaların küçük bir yüzdesi daha ağır semptomlara sahiptir. Aşağıdaki belirtiler ortaya çıkarsa, doktora görünmek önemlidir.
- Noktalar veya kabarcıkların etrafındaki cilt ağrılı ve kırmızı olursa
- Solunum zorlukları yaşanırsa
Suçiçeği Sebepleri Nelerdir?
Suçiçeği, varicella zoster adlı bir virüsten kaynaklanır. İnsanlar, enfekte bir çocuk veya yetişkinle temas halinde olduktan sonra bulaşır.
Suçiçeği enfeksiyonu bulaşıcı hastalıklardan biridir. Su çiçeği geçirmeyen ve hiç aşılanmamış olan insanlar enfeksiyon riski altındadır.
Su çiçeği, soğuk algınlığı ve grip ile benzer şekilde bulaşır. İnsanlar doğrudan kabarcıklara dokunarak enfekte olabilirler. Enfeksiyondan kaynaklanan kabarcıklardan veya havadaki virüs parçacıklarının solunması da enfeksiyona neden olabilir.
Zona Hastalığı
Su çiçeği ve zona aynı virüsten kaynaklanır. Zona, önceki bir su çiçeği vakasından varisella zoster virüsü tekrar aktif hale geldiğinde oluşur.
Ayrıca Bakınız: Zona Hakkında Bilgiler
Zona hastalığına yakalanmamış olsa da, asla suçiçeğini bulamamış veya hiç aşılanmamış bir kişi, zona olan birinden su çiçeğine yakalayabilir. Bununla birlikte, su çiçeği olan birinden zona hastalığı bulaşmaz.
Suçiçeği Teşhisi
Belirtiler neticesinde su çiçeği tanısı konulabilir. Tanıya yardımcı olması için tıbbi test yapılmasına gerek yoktur. Nadiren su çiçeği, uyuz veya bazı böcek sokması türleri ile karıştırılabilir.
Suçiçeği Tedavisi
“Suçiçeği nasıl geçer?” Genellikle tedavi edilmeden bir veya iki hafta içinde iyileşir. Tedavisi için ilaç veya tedavi yoktur.
Kaşınma ve rahatsızlık belirtilerini nasıl azaltacağına dair ilaç reçete edilebilir veya tavsiyelerde bulunulabilir. Aynı zamanda, enfeksiyonun diğer insanlara yayılmasını önleme konusunda da tavsiyelerde bulunulur.
- Ağrı veya ateş: Ateşlenme veya ağrı belirtilerini hafifletmek amacıyla ilaç reçete edilebilir. Aspirin içeren ürünler su çiçeği için kullanılmamalıdır. Çünkü bu komplikasyonlara neden olabilir.
- Dehidrasyonu önlemek: Vücudun susuz kalmasını önlemek için hastanın bol sıvı alması, tercihen bol su içmesi önemlidir.
- Ağız ağrısı: Tuzlu veya baharatlı yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Çiğneme acı vericiyse, çorba iyi bir seçenek olabilir. Çok sıcak olmadığından emin olun.
- Kaşıntı: Kaşıntı şiddetli hale gelebilir. Ancak cildin gelecekte yaralanmasını, su çiçeği izi kalmasını önlemek için kaşımamak, kabarcıklarla oynamamak önemlidir.
- Antiviral ilaçlar: Tanı yeterince erken yapılırsa, sağlık durumu göz önünde bulundurularak ilaç reçete edilebilir.
Suçiçeğinden Kaynaklanan Olası Komplikasyonlar
Yetişkinler suçiçeği komplikasyonlara çocuklara göre daha yatkındır. Ancak, yetişkinlerde bile nadirdirler. Kabarcıklar bakterilerle enfekte olursa, komplikasyon riski daha yüksektir. Gebe kadınlar, yenidoğanlar ve zayıflamış bağışıklık sistemi olanlar, 4 haftaya kadar olan bebekler de komplikasyonlara yakalanma eğilimindedirler.
- Noktalar ve kabarcıkların etrafındaki cilt kırmızılaşırsa ve irinli haldeyse, enfekte olmuş olabilirler.
- Suçiçeği olan bazı insanlarda pnömoni (zatürre) gelişebilir.
- Komplikasyonlar mümkün olsa da, onlara sahip olan çoğu hasta tamamen iyileşir.
Suçiçeği ve Gebelik
Hamilelerde su çiçeği bulaşması durumunda, pnömoni (zatürre) riski biraz daha yüksektir. Ayrıca, enfeksiyonun doğmamış bebeğe geçme riski vardır. Gebeliğin ilk 20 haftasında enfekte olmak fetüsün skar, göz problemleri, beyin drenajı ve kısa kollar veya bacaklara neden olabilecek fetal varisella sendromu gelişme riskini yükseltir.
Enfeksiyon hamilelik sonlarında ortaya çıkarsa, varisella’nın doğrudan bebeğe bulaşması ve bebek varisella ile doğma riski taşır. Hamileyken variselaya (su çiçeği veya zona) maruz kalırsanız, derhal bir doktora görünmelisiniz.
Suçiçeği komplikasyonları; menenjit, kan zehirlenmesi (septisemi) veya pnömoniyi içerebilir.