Zika Virüsü Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

“Zika virüsü nedir?” Sivrisinek yoluyla bulaşan bir hastalık olup, Aedes türü sivrisinek tarafından yayılır. Dang humması ve chikungunya virüslerinin yayılmasından da sorumlu olan sivrisinektir.

Sıtma taşıyan sivrisineklerin aksine, bu tür virüs gün içinde çoğunlukla aktiftir ve böylelikle sivrisinek ağları gibi bariyer yöntemleri etkisizdir. Bu sivrisinek hem iç, hem de dış mekanlarda hayatta kalabilir.

Zika yayılımından sorumlu iki bilinen tür, Asya Kaplanı sivrisineği olarak bilinen Aedes albopictus ve Aedes aegypti türleridir.

“Zika virüsü ilk hangi ülkede çıktı?” Zika virüsü ilk kez 1947’de Uganda’daki maymunlarda tespit edildi. İlk insan vakaları 1952’de Uganda ve Birleşik Tanzanya’da, ardından Afrika, Güneydoğu Asya ve Pasifik Adalarında başka salgınlar meydana gelmesiyle ortaya çıktı.

Zika’nın belirtileri tipik olarak bir haftalık süre içerisinde geçebilirken; virüsün Zika ile mikrosefali gibi doğum kusurları arasında potansiyel bir bağlantıya bağlı olmasından dolayı son zamanlarda endişeler vardır.

Dünya genelinde uzmanlar zika virüsünün bulaşmasının devam ettiği bazı ülkelere ve bölgelere seyahat edenler için seyahat uyarıları yayınladı. Bu ülkeler arasında şunlar bulunur:

• Orta ve Güney Amerika
• Karayipler
• Okyanusya
• Kuzey Amerika (Meksika)
• Afrika
• Asya (Singapur)

Zika Virüsü Hakkında Hızlı Bilgiler:

Aşağıda Zika virüs hastalığı ile ilgili önemli noktalar kısaca listelenmiştir. Daha ayrıntılı ve destekleyici bilgi makalenin devamında yer almaktadır.

• Zika virüsü vakaları tipik olarak tropikal iklimlerde görülür.
• Zika virüs bulaşmasının belirtileri bir haftaya kadar sürebilir.
• Zika virüsü bulaşmış kişilerin çoğunda semptom görülmemektedir.
• Hastaneye kaldırma ile sonuçlanan Zika virüsü enfeksiyonu vakaları nadirdir.
• Anne Zika enfeksiyonu ve bebek mikrosefali arasındaki bağlantı şu anda araştırılmaktadır. Henüz, iki hastalık arasındaki bağlantıyı tam olarak karakterize edecek yeterli kanıt yoktur.
• Zika enfeksiyonu gebelik sırasında anneden fetusa yayılabilir.
• Şu anda, virüs için hiçbir tedavi mevcut değildir.
• Sivrisinek ısırığından kaçınmak, Zika virüsünün önlenmesinin önemli bir yönüdür.

Zika Virüsü Nerelerde Var?

Zika virüsü vakalarının çoğunluğu Brezilya, Kolombiya, Paraguay, Paraguay, Surinam, Venezuela ve Fransız Guyanası gibi tropikal bölgelerde görülür.

Geçmişte ya da yakın zamanda Zika virüsü bulaşmış olan diğer ülkeler arasında Afrika, Asya, Amerika, Okyanusya ve Pasifik Adaları bulunmaktadır. Enfeksiyon genelde diğer ülkelerden gelen yolcuların maruz kalması ile ilgilidir.

Sivrisinek ayrıca, dang gibi, belirgin ateş ve mukoza ağrılarına neden olan chikungunya virüsünü de iletir ve eğer bunun görülme sıklığı artarsa; sivrisinek için kontrol ve eradikasyon tekniklerinin başarısız olduğuna dair daha fazla kanıt verir.

Zika Virüsü Cinsel Yolla Bulaşır Mı?

Virüsün potansiyel olarak bulaşabileceği başka bir yolu Dr. Helen Webberley tarafından şöyle anlatılmıştır. “Büyük endişe vericidir ki, bu bölgeleri ziyaret etmemiş hastalarda virüs tespit edilmiştir ve Zika’nın tükürük, idrar ve semende (2 haftaya kadar var olabileceği) tespit edildiği gerçeği ile birlikte, Zika’nın cinsel ilişki yolla bulaşabileceği ihtimalini arttırıyor.”

Bu nadir bir olay gibi görünse de, Zika’nın sadece Aedes sivrisineği olanlara değil, herhangi bir ülkeye yayılma ihtimalini artırıyor.

Bazı ülkeler, riskLi bölgelere seyahat eden erkeklerin 28 gün boyunca prezervatif kullanmalarını tavsiye etmektedir.

Uzmanlar, “risk altındaki” bölgeye seyahat eden hamile eşi olan erkeklerin “cinsel aktiviteden kaçınması (vajinal, anal veya oral) veya gebelik süresince kondom kullanmaya devam etmeleri” gerektiğini belirtmektedir.

Kanıtlar, şimdi Zika enfeksiyonunun gebelik sırasında bir anneden bir fetusa geçebileceğini gösteriyor.

Ayrıca, Zika virüsünün kan yoluyla bulaşabileceği potansiyel bir risk söz konusudur. Sonuç olarak, aktif Zika virüsü bulaşmasına sahip bir bölgeye seyahat eden kişilere kan bağışı yapmalarını ertelemelerini tavsiye edilir.

Zika Virüsü Belirtileri Nelerdir?

Zika virüsü semptomları ve bulguları belirsizdir ve bir hafta kadar sürebilir. Virüsün teşhisi tipik olarak kan testiyle doğrulanır.

Zika virüsünün belirtileri şunları içerir:

• Ateşlenme
• İsilik
• Eklem ağrısı
• Konjonktivit (kırmızı gözler)
• Kas ağrısı
• Baş ağrısı
• Gözler arkasında ağrı
• Kusma

Geçmişte, Zika virüsü enfeksiyonu sonrası hastalarda Guillain-Barré sendromu geliştiğine dair raporlar da bulunmaktadır. Guillain-Barre sendromu, merkezi sinir sistemini etkileyen nadir, ancak ciddi bir otoimmün bozukluktur.

“Zika virüsü ölümcül müdür?” Zika virüsü ile enfeksiyon, hastaneye yatış gerektirecek derecede nadiren ciddidir ve sonuçta bir kişinin ölümüne nadiren rastlanır.

Zika Virüsü Hakkında Güncel Araştırmalar

Şu anda araştırılmakta olan bir endişe maternal Zika virüsü enfeksiyonu ve bebek mikrosefali arasındaki muhtemel bir bağlantıdır. Brezilya’da, Ekim 2015’ten bu yana mikrosefali ile doğan bebeklerde hızla artış olduğu bildirilmiştir. Önceki yıllarınkinden 10 kat daha fazladır.

Bu bebekler komplike sonuçlar ile Zika virüsü için test edilmiştir. Virüs için bazıları olumlu, bazıları negatiftir. Mikrosefalik bebeklerin iki amniotik sıvı örneğinde Zika virüsü bulunduğu doğrulandı.

Bugüne kadar, emzirirken anneden bebeğe virüsün bilinen hiçbir aktarımı bilinmemektedir.

Fransız Polinezyası gibi diğer bölgeler geçen yıl fetal ve yenidoğan beyin ve omurga defektlerinde bir artış görmüşlerdir. Fransız Polinezyası sağlık otoriteleri, gebeliğin birinci veya ikinci trimesterinde annelere virüs bulaşırsa, Zika virüsü enfeksiyonunun bu anormalliklerle ilişkili olabileceğini önermektedir.

Mikrosefali Nedir?

Mikrosefali, bebeklerin baş çevresi aynı yaştaki bebeklerden ortalama büyüklükten önemli ölçüde küçük olduğu nörolojik bir rahatsızlıktır. Mikrosefali hastalığının diğer komplikasyonları arasında hareket ve konuşmada gelişimsel gecikmeler olabilir.

Mikrosefali komplikasyonları şunları içerir:

• Cüce veya kısa boy
• Yüz bozulması
• Zeka geriliği
• Hiperaktivite
• Nöbetler

Mikrosefali’nin hem çevresel, hem de genetik faktörlerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Mikrosefali için halen doğrudan bir tedavi yoksa da, destekleyici tedavi bebek gelişimine yardımcı olabilir.

Zika Virüsü Tedavisi

Şu anda, birkaç biyoteknoloji şirketi virüse veya virüse karşı antikorları tespit etmek için hızlı ve duyarlı bir test sağlamanın eşiğinde olduğunu iddia etse de; Zika için hiçbir tedavi veya aşı bulunmamakta ve hızlı testler yapılmamaktadır.

Bununla birlikte, uzmanlar tarafından virüslü kişiler için aşağıdaki tedbirler önerilmektedir:

• Dinlenme
• Dehidrasyonu önlemek için sıvı alımını arttırma
• Ağrı ve ateşi doktor tarafından verilen ilaçlarla yatıştırma

Zika Virüsü Nasıl Önlenir?

Zeka virüsünün bulaşmasını önlemek için, hastalığa karşı koruyucu Zika virüsü aşısı olmadığından, sivrisinek ısırmalarından kaçınılması hayati öneme sahiptir.

Sivrisinek savarlar, uzun kollu kıyafetler giymek, kapı ve pencereleri kapalı tutmak, klimayı düzenli bakım yaptırmak tavsiye edilir. Çünkü klimalar sivrisineklerin yumurtalarını döşeyebileceği yaygın ortamlardır.

Özellikle, Zika virüsüne yakalanma riski taşıyan ülkelere giden hamile kadınların sivrisinek ısırığından kaçınması önerilir.

Zika virüsüne yakalanmışsanız, enfeksiyonun ilk haftasında sivrisinek tarafından ısırılmayı önlemek önemlidir. Virüs insanlar tarafından sivrisineklere kan yoluyla geçebilir; başkalarına yayılma riskini arttırır.

Zika’dan etkilenen bir bölgeden eve gelen insanlar, sivrisinek sokmalarını 3 hafta boyunca önlemek için adımlar atmalıdırlar. Bu önlemi alarak, insanlar, Zika’yı evde bulaşmamış sivrisineklere bulaşmasını önleyebilirler.

Genel olarak, Zika virüsünün bir endişe kaynağı olduğu bir ülkeye seyahat etmeyi planlıyorsanız ve Zika virüsü belirtileri yaşıyorsanız, sağlık uzmanınızla konuşmanız önerilir.